Abese Suresi'nde İşaret Edilen Öğretim İlke ve Yöntemlerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretiminde Kullanılması


Özet Görüntüleme: 42 / PDF İndirme: 7

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15980711

Anahtar Kelimeler:

Din eğitimi,, Abese Suresi, Öğretim ilkeleri, Öğretim yöntemleri, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi

Özet

Abese Suresi Mekke döneminde inen ve ilk ayetlerindeki uyarılar ile dikkat çeken, toplam kırk iki ayetten oluşan bir suredir. Müfessirlerin önemli bir kısmı, ilk ayetinde yer alan abese ve tevella uyarısının muhatabının Hz. Peygamber olduğu görüşündedirler. Kur’an’ın birçok suresinde olduğu gibi, Abese Suresi de işaret ettiği öğretim ilke ve yöntemleri ile de önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Abese Suresi’nde işaret edilen öğretim ilke ve yöntemlerin tespitini yapmak ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi öğretiminde bu ilke ve yöntemlerin nasıl kullanılabileceğini ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniğinin kullanıldığı çalışmada temel kaynak olarak Kur’an-ı Kerim meali ve tefsirinden yararlanılmıştır. Ayrıca eğitim bilimleri ve din eğitimi ile ilgili temel kaynaklara da müracaat edilmiş, Kur’an-ı Kerim’i eğitim yönü ile değerlendiren makalelerden de faydalanma yoluna gidilmiştir. Çalışmada Abese Suresi’nin, öğrenene görelik, somuttan soyuta, yaşama yakınlık, hürriyet, eleştirel düşünme gibi öğretim ilkeleri ile örnek olay, öğütle öğretim, gözlem yoluyla öğretim, terğîb ve terhîb gibi öğretim yöntemlerine işaret ettiği tespit edilmiş ve bu ilke ve yöntemlerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde nasıl kullanılabileceğine ilişkin öneriler geliştirilmiştir.

Referanslar

Akyürek, S. (2021). Din öğretimi. Ankara: Nobel Akademik Yayınları

Akyüz, Y. (2008). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Alkan, M. F. (2021). Öğretim-öğrenme ilkeleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri Fevzi Dursun-Ahmet Aykan (ed.) Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Arslan İ. (2017). Abese’nin muhatabı kimdir? (Abdullah b. Ümmü Mektûm olayı). Diyanet İlmî Dergi, 53(2), 1-74

Asar, E., Köksal. B. B., & Şanlı, S. (2024). Eğitim-öğretim sorunlarına öğretmen gözünden çok boyutlu bir bakış. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 2(1), 19-33, doi: 10.5281/zenodo.10527763

Aşılıoğlu, B. (2021). Başlıca öğrenme ve öğretmen ilkeleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Mehmet Arslan (Ed), Ankara: Anı Yayıncılık

Aydemir, A. (1988). Abese Suresi. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, Cilt 1, İstanbul.

Aydın, K. & Şanver, M. (2014). İsrâ Sûresi’ne eğitsel bir bakış. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23(2), 27-61

Aydın, M. Ş. (2019). Din eğitimi bilimi. Kayseri: Kimlik Yayınları

Aydın, M. Z. (2020). Din öğretiminde kullanılan öğretim yöntemleri. Mehmet Zeki Aydın & Rıdvan Demir (ed.). Ankara: Nobel Yayınları

Aykaç, N. (2018). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Batar, Y. (2016). Kur’an kıssalarının bazı eğitsel özellikleri. İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Bahar(7), 81-103

Bayraklı, B. (2000). Kur’an ve eğitim. İstanbul: Kur’an ve Tefsir Araştırmaları Yayınları

Bayraklı, B. (2015). İslam ve eğitim. İstanbul: Düşün Yayınları

Bayraklı, B. (2017). Yeni bir anlayışın ışığında Kur’an tefsiri. İstanbul: Bayraklı Yayınları

Bayraktar, M. F. (2020). İslam eğitiminde öğretmen öğrenci münasebetleri. İstanbul: MİFAV Yayınları

Cebeci, S. (2005. Din eğitimi bilimi ve Türkiye'de din eğitimi. Ankara: Akçağ Yayınları

Cevizci, A. (2010). Eğitim sözlüğü. İstanbul: Say Yayınları

Ceyhan, S. (2021). Öğretim yöntemlerini sınıflandırma ve öğretim yöntemleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Fevzi Dursun & Ahmet Aykan (Ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Çakmak, M. (2016). Öğretim yöntem ve teknikleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Yusuf Budak (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Çalışkan, İ. (1998). Kur’an’a göre dinin hitap alanı. Ekev Akademi Dergisi, 1(3), 113-131

Çelik, A., (2013). Din eğitimi tarihi. İstanbul: Arı Sanat Yayınları

Çoban, A. (2020). Temel kavramlar. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Gürbüz Ocak (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Dal, S. & Tatar, N. (2017). Temel Kavramlar. Öğretim İlke ve Yöntemleri, Sibel Dal & Mücahit Köse (ed.). Ankara: Anı Yayınları

Dirik, M. Z. (2015). Öğretim ilke yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Durmuş, Z. (2009). Ayetlerin eğitsel ilkeler yönüyle yorumlanması. Kuram ve Eylem Yönüyle Din Eğitiminin Teolojik ve Felsefi Temelleri Sempozyumu sözlü bildiri

Erciyes, G. (2019). Öğretim yöntem ve teknikleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri (ed. Eşref Tan (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Fersahoğlu, Y. (2011). İslam eğitimine giriş. İstanbul: Çamlıca Yayınları.

Gezgin, Ş. (2023). Investigation of the Effects of School Gardens on Education in Terms of Various Variables. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 1(1), 128-140. https://doi.org/10.5281/zenodo.7502621

Gökalp, M. (2019). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi yayınları.

Görmez, M. (2011). Terğîb ve Terhîb. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, Cilt, 40. İstanbul: TDV Yayınları

Gündoğdu, Y. B. (2018). Alak Suresi’nin ilk beş ayetinin eğitimsel değeri. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.

Güneş, F. (2016), Öğretim Yöntem ve teknikleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Firdevs Güneş ( ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Gürel, R. (2015), Hz. Peygamber’in eğitim-öğretim modelinde belli başlı ilke ve metotlar. YDÜİT Dergisi, (1),7-29.

İsfehani, R. (l986). el-Müfredat. İstanbul: Kahraman Yayınları.

Karabacak, K. (2021). Öğretim İlkeleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Semra Güven & Mehmet Arif Özerbaş (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar-ilkeler-teknikler. Ankara: Nobel Yayınları.

Kılıç, F. (2019). İçerik ve düzenlenmesi. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Tuğba Yanpar Yelken & Cenk Akay (ed.). Ankara: Anı Yayınları.

Koç, A. (1999). Düşünen insan yetiştirmede din eğitinin rolü. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, (3), 73-80.

Kutluer, İ. (1994). Düşünme. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, Cilt, 10, İstanbul: TDV yayınları.

Medar, A. (2017). İnsan eğitiminin Kur’ani metodu. İstanbul: Beka Yayınları.

Mutçalı, S. (2012). Arapça-Türkçe sözlük. İstanbul: Dağarcık Yayınları.

Ocak, G. (2020). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Oruç, C. (2009), İmam-ı Gazâli'nin eğitim anlayışı. (Yayımlanmamış doktora tezi), Marmara Üniversitesi, İlahiyat Anabilim Dalı, İstanbul.

Öcal, M. (2003). Din eğitimi ve öğretiminde metotlar. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

Özer, A. (2019). Araçsal koşullama: Thorndike’ın bağlantı kuramı. Eğitim Psikolojisi. İbrahim Yıldırım (ed.). Ankara: Anı Yayınları.

Özerbaş, M. A. (2021). Temel öğretim yöntemleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Semra Güven & Mehmet Arif Özerbaş (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Öztürk, Y. (2003). Hz. Peygamber'in (s.a.v.) yüce ahlakı ve bazı deliller ışığında 'abese ve tevella' ifadelerinin muhatabını yeniden düşünmek. Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(1), 15-31

Sıdal, M., Güler, M. & Tali, D. (2023).Fen bilimleri dersindeki laboratuvar uygulamalarının öğretmen görüşleri bağlamında değerlendirilmesi. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 1(2), 342-361. doi:10.5281/zenodo.8269048

Şahin, S., Atasoy, B. & Somyürek, S. (2010). Öğretmen eğitiminde örnek olay yöntemi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 253 -277

Şanver, M. (2004). Kur’an’da tebliğ ilke ve metodları. İstanbul: Pınar Yayınları

Taşpınar, M. (2020). Kuramdan uygulamaya öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Tok, N. T. (2021). Etkili Öğretim İçin Yöntem ve Teknikler. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ahmet Doğanay (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Topaloğlu, B. (2007). Rab. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, Cilt, 34, İstanbul: TDV Yayınları.

Tosun, C. (2012). Din eğitimi bilimine giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Tozlu, N. (1997). Eğitim felsefesi. Ankara: MEB Yayınları.

Türcan, T. (2011), Tedric. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, C.40, İstanbul: TDV Yayınları.

Ünver, B. G. (2016). Gelişim ile ilgili temel kavramlar, gelişimin temel ilkeleri ve gelişimi etkileyen faktörler. Eğitim Psikolojisi, Ayten Ulusoy (ed.). Ankara: Anı Yayınları

Yazır, M. H. (2007). Hak dini Kur’an dili. İstanbul: Zehraveyn Yayınları.

Yıldızlar, M. (2019). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları

İndir

Yayınlanmış

15.09.2025

Nasıl Atıf Yapılır

Ermiş, M., & Batar, Y. (2025). Abese Suresi’nde İşaret Edilen Öğretim İlke ve Yöntemlerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretiminde Kullanılması. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 3(2), 99–120. https://doi.org/10.5281/zenodo.15980711